Niewydolność nerek: wczesne wykrycie jest bardzo ważne
Nerki- narządy stanowiące główną część układu moczowego. Do ich kluczowych zadań należy usuwanie toksycznych produktów przemiany materii, takich jak mocznik czy kreatynina, poprzez filtrowanie krwi oraz wydalanie ich z organizmu w postaci moczu.
Zdrowe nerki przepompowują 180 litrów krwi na dobę i produkują około 1,5 litra moczu. Przewlekła choroba nerek (PChN) dotyka średnio 10-11 proc. ludzi na świecie. Z wiekiem funkcja nerek ulega pogorszeniu. Proces ten może być jednak przyspieszony w przypadku nadciśnienia tętniczego lub cukrzycy. Choroba postępuje powoli, tymczasem konsekwencją nieleczonych stanów zapalnych nerek jest ich całkowita niewydolność.
Jakie są pierwsze objawy niewydolności nerek?
Choroba przez bardzo długi czas pozostaje niema, do tego stopnia, że jedna trzecia pacjentów trafia na dializy w trybie nagłym. Niemniej jednak, objawy takie jak:
- wysokie ciśnienie krwi może być ostrzeżeniem
- pojawienie się cukrzycy powinno być również bodźcem do monitorowania pracy nerek. (U około 40% chorych na cukrzycę rozwinie się przewlekła choroba nerek)
- choroby naczyń krwionośnych, takie jak zapalenia naczyń
- otyłość
- zmęczenie i osłabienie
- odczucie ciągłego chłodu
- przebarwienia i skłonność do zranień skóry
- obrzęki wokół kostek i podudzi
- utrata apetytu
- częste oddawanie moczu (zwłaszcza w nocy)
- nawracające zakażenia układu moczowego
- płytszy oddech, duszności
Jakie są czynniki ryzyka?
Choroba ta jest dość rzadka u dzieci, ale jej częstość występowania wzrasta wraz z wiekiem. Mężczyźni są częściej dotknięci tą chorobą niż kobiety. Cukrzyca, wysokie ciśnienie krwi, palenie tytoniu i otyłość same w sobie stanowią przyczynę ponad połowy przypadków przewlekłej niewydolności nerek. Pozostałe przyczyny związane są z czynnikami dziedzicznymi, dziedziczna wielotorbielowatość nerek występuje u jednego na 1000 urodzeń.
Jakie są konsekwencje zdrowotne niewydolności nerek?
Bez konsultacji lekarskich choroba może doprowadzić do poważnych konsekwencji! Przewlekła choroba nerek może prowadzić do powikłań sercowo-naczyniowych, anemii (nerki nie mogą już produkować erytropoetyny lub EPO) lub poważnych zaburzeń metabolicznych (hiperkaliemia, kwasica, hiperfosfatemia itp.)
Jak można spowolnić rozwój choroby?
Leczenie jest absolutną koniecznością w innym wypadku może dojść do poważnego zatrucia organizmu, a nawet śmierci. Nagromadzone w organizmie szkodliwe substancje powodują zwiększone ryzyko udaru mózgu czy zawału serca. Stosuje się różnego rodzaju leki, które zmniejszają białkomocz i chronią struktury nerek. Podstawą jest zdiagnozowanie przyczyny upośledzenia pracy nerek u nefrologa.
Czy należy zmienić dietę?
Zadaniem diety jest zapobieganie nadmiernemu wytwarzaniu toksycznych dla organizmu produktów przemiany białkowej, ochrona zmienionych chorobowo narządów - nerek, oraz utrzymanie możliwie dobrego stanu zdrowia. Wartość energetyczna całodziennej diety powinna być dostosowana indywidualnie w zależności od odżywienia organizmu, stopnia niewydolności nerek oraz występowania schorzeń współistniejących. Aby przeciwdziałać wysokiemu ciśnieniu krwi, zaleca się ograniczenie spożycia soli do maksymalnie 6 gramów dziennie. Aby walczyć z powikłaniami choroby, lepiej jest ograniczyć białka i pokarmy bogate w fosfor (takie jak mięso czy produkty mleczne). Zaleca się nie więcej niż jeden gram białka na kilogram dziennie, (stek 120 gramów dla osoby ważącej 60 kilogramów) i nie więcej niż dwa produkty mleczne dziennie (2 plasterki sera i jogurt naturalny) Picie jest konieczne, oczywiście, aby pomóc nerkom w usuwaniu odpadów, ale nie jest konieczne spożywanie więcej niż jeden do dwóch litrów wody dziennie.
8 prostych zasad dla zdrowych nerek
- Bądź aktywny
- Pij 1,5 do 2 litrów wody dziennie
- Nie pal
- Ogranicz spożycie soli
- Mierz ciśnienie
- Kontroluj poziom cukru
- Nie nadużywaj leków
- Kontroluj wagę